Gastcolumn Marjet Rutten
Taskforce optoppen
Een gesprek met:
Marjet Rutten
Vorig jaar plaatste ik een oproepje op, toen nog, Twitter waarin ik vroeg naar mooie voorbeelden van optoppen. Ik werd overstelpt met prachtige voorbeelden. En als je al die foto’s van opgetopte woningen op een rijtje ziet, dan lijkt het alsof we dat in Nederland al op grote schaal doen.
Dat zou overigens niet gek zijn, want KAW architecten berekende dat woningcorporaties met het optoppen van hun eigen bestaande woningen een slordige 221.000 woningen aan de voorraad kunnen toevoegen. Een enorm aantal dat nog vele malen hoger uitvalt wanneer Verenigingen van Eigenaren erin slagen om op hun complexen woningen te realiseren.
Helaas blijkt de praktijk een stuk weerbarstiger. Hoewel de voorbeelden anders doen vermoeden, is optoppen nog geen gemeengoed maar een niche. En dat is om meerdere redenen jammer. Zo is het namelijk naar mijn mening dé manier om op een snelle manier woonruimte te realiseren. Maar ook komen industrialisatie en duurzaamheid bij optoppen samen. Twee onderwerpen die mij na aan het hart liggen. Vooral uit oogpunt van duurzaamheid is optoppen een goede keus. Je hoeft voor de woningen nauwelijks nieuwe infrastructuur aan te leggen. Bovendien kunnen door het optoppen appartementengebouwen een facelift krijgen wat het aanzien van de hele buurt ten goede komt. Tevens ontstaat door het toevoegen van de woningen financieel ruimte om de gebouwen, vaak uit de jaren zestig en zeventig, te verduurzamen.
“Door optoppen in grotere aantallen toe te passen, kan dan ook de prijs naar beneden. Kortom, waar wachten we nog op?
Industrialisatie biedt voor het optoppen ook heel veel kansen. Immers, ons halve land staat vol met dezelfde soort appartementengebouwen. Bouwpartijen kunnen daar per type verschillende woningconcepten voor ontwikkelen. Dankzij de industrialisatie bouwen we duurzamer, beter en vooral ook sneller. Daardoor hebben bestaande bewoners er weinig last van. Kortom, waar wachten we nog op?
Tja, waar wachten we nog op? Als ik naar de enorme hoeveelheid optopvoorbeelden kijk, dan valt op dat deze vooral in de grote(re) steden staan. Op de gemeentehuizen van die steden is meer kennis en ervaring aanwezig dan bij hun kleinere broertjes en zusjes. Ik vermoed dat men daar optoppen nog niet op het netvlies heeft staan. En dat is een gemiste kans. Gezien alle voordelen zou optoppen in elk gemeentelijk woningbouwprogramma moeten staan als middel om huizen aan de woningvoorraad toe te voegen.
“Of dat nu een landelijk of provinciaal gestuurde taskforce moet zijn, laat ik hier gemakshalve even in het midden.
Daarom pleit ik voor het instellen van een Taskforce Optoppen. Of dat nu een landelijk of provinciaal gestuurde taskforce moet zijn, laat ik hier gemakshalve even in het midden. De Taskforce krijgt in ieder geval als taak om gemeenten maar ook woningcorporaties en VvE’s te begeleiden bij het optoppen. De Taskforce zou bijvoorbeeld in een vroegtijdig stadium een ruwe inschatting kunnen maken of optoppen van een complex succesvol kan zijn. Aan de hand van een soort menukaart met daarop verschillende optopvarianten kan men dan een keuze maken. Ook moet de Taskforce inzicht geven in financiële varianten en ondersteunen in de gemeenten met de processen. Waar het om gaat, is dat we optoppen zo makkelijk mogelijk maken. Alleen dan maken we stappen met optoppen. Op naar de top!
Marjet Rutten
Transitieregelaar