Digitalisering en industrialisatie zijn de oplossing voor woningbouw
BouwLab R&DO ziet opschaling naderen
“Hoe kunnen we een miljoen woningen bouwen die passen bij de locatie en tegelijkertijd snel en goedkoop worden gebouwd?” Rob Buren valt met de deur in huis. Expert bij BouwLab R&DO windt er geen doekjes om: “Building Symphony, een initiatief van BouwLab R&DO, biedt een antwoord op de bouwopgave. Het concept voorziet in een optimale integratie van de hele bouwketen, van ontwerp tot realisatie en hergebruik. En het maakt flexibel en creatief ontwerpen mogelijk. Zonder dat de ontwerper zich hoeft te beperken door de mogelijkheden van modulair bouwen.”
Chris Aerts en Rob Buren hebben de blauwdruk van de digitale bouwketen, Building Symphony, geschreven. Buren: “Door deze blauwdruk kwamen we in contact met verschillende partijen, waaronder Jan Post, verantwoordelijk voor Strategic Partnerships bij Philips Health Tech. Wij hebben van hem veel geleerd over de manier waarop hij zijn digitale keten met partners gesloten heeft. Een efficiënte manier om Philips scheerapparaten te ontwerpen en te produceren. Als zij een nieuw model scheerapparaat ontwerpen, dan gebeurt dat met de data van de maakpartijen. De ontwerper kan bedenken wat hij wil, maar als de data aangeeft dat het scheermesje niet past, dan krijgt hij een foutmelding. Het ontwerp moet worden aangepast. Dat is precies waar wij naar op zoek waren voor de enorme bouwopgave waar we mee te maken hebben.”
“We bieden een plek waar partijen onderzoek naar innovatiemogelijkheden kunnen doen.
Aerts: “Met Bouwlab kijken we hoe we de digitalisering en industrialisatie van de bouwsector van de grond kunnen krijgen. We bieden een plek waar partijen onderzoek naar innovatiemogelijkheden kunnen doen. Binnen onze omgeving kunnen we specifieke casussen aanbieden aan bouwbedrijven. Praktijksituaties die betrekking hebben op industrialisatie, digitalisering, interoperabiliteit, robotisering of productontwikkelingen. Het is een plek waar bedrijven samenkomen, maar ook waarbinnen nieuwe bedrijven kunnen ontstaan.”
Uitdagingen binnen de bouw
Bij BouwLab R&DO merken ze dat de bouwsector vastzit in de traditionele manier van ontwikkelen en bouwen. Er wordt nog steeds gewerkt volgens seriële processen en projecten worden telkens weer fragmentarisch aan elkaar doorgeven. Vaak voelen mensen zich hier comfortabel bij waardoor men blijft werken zoals men altijd al doet. Voor BouwLab R&DO is het een grote uitdaging om dit te doorbreken. “Digitalisering is een abstract begrip waarin ook nog eens veel vakjargon verweven zit. Als je hier niet dagelijks bij betrokken bent, dan is het lastig te begrijpen wat er überhaupt mogelijk is,” vertelt Aerts. Hij is zelf afgestudeerd Architecture, Urbanism and Building Sciences aan de TU Delft. Tijdens zijn afstudeerproject kwam hij met Buren in contact. Building Symphony is een afgeleide van dit afstudeerproject. Hij vult aan: “Het onderbuikgevoel zorgt er vaak voor dat men zich zorgen maakt over de toekomstige resultaten. Dit is onnodig omdat het juist kansen creëert bij het opschalen van de woningbouw. Wij proberen bedrijven zo veel mogelijk mee te nemen in de mogelijkheden en laten zien hoe medewerkers aan de slag kunnen met digitalisering.”
“Er is een toenemende vraag naar werknemers met specifieke vaardigheden, zoals kennis van digitale technologieën en industriële bouwprocessen.
Volgens Aerts hebben digitalisering en industriële woningbouw ook gevolgen voor de arbeidsmarkt in de bouwsector. Er is een toenemende vraag naar werknemers met specifieke vaardigheden, zoals kennis van digitale technologieën en industriële bouwprocessen. Deze banen vereisen een bredere kennis van de bouwsector en digitale technologieën. Aerts legt uit, dat wanneer zij gebouwen uittekenen en hiervoor software ontwikkelen, dit hun de gelegenheid geeft om heel snel tot productie over te gaan. “Dit vraagt alleen wel kennis van de opbouw van software en hoe je ermee kan werken. Om snel te kunnen industrialiseren, is het belangrijk de digitale koppeling te kunnen maken. Dit vraagt de juiste skills van de werknemers. Doordat wij zoveel tijd en energie in Building Symphony hebben geïnvesteerd, hebben wij ontzettend veel kennis over digitaliseringsmogelijkheden. Dit geeft ons de kans om als vraagbaak op dit gebied te fungeren.”
“Wij hebben veel vertrouwen in schaalbare oplossingen op de middellange termijn.
Wanneer de bouwsector slimmer informatie met elkaar uitwisselt, valt er meer winst te behalen. Vanuit die samenwerking ontstaan er allerlei nieuwe initiatieven. Aerts is ook betrokken bij de startup Neolithic, een bedrijf dat zich bezighoudt met 3D-betonprinten. Vanuit dit nieuwe bedrijf wordt er samengewerkt met onder andere Dura Vermeer. Samen kijken ze waar digitalisering, robotisering en 3D-betonprinten de bouwsector vooruit kan helpen. Sinds de start acht maanden geleden zijn de ontwikkelingen snel gegaan. “Wij hebben veel vertrouwen in schaalbare oplossingen op de middellange termijn. En we hebben bijvoorbeeld 3D-geprinte putten aan een tweetal projecten in Amsterdam geleverd. Daar hadden ze zes putten nodig die binnen twee weken geleverd moesten worden. Traditionele maakpartijen zijn hiertoe niet in staat, maar wij wel. We hebben hiervoor een parametrische configurator van de put ontwikkeld, die je heel snel kan samenstellen. Hierin wordt meteen meegerekend wat de machinecode is om de robot aan te kunnen sturen en te kunnen printen. Zo kan je als bouwbedrijf snel putten in gebruik nemen, die afwijken van het traditionele. Dit principe passen wij toe bij veel meer producten van ons.”
“We zijn met elkaar een parametrische brug aan het ontwikkelen die volledig uit houten componenten bestaat en je ook uit elkaar kan halen.
Ook binnen de modulaire bouw is het tweetal met de organisatie vernieuwend. In de periode tot 2040 moeten er in Nederland in totaal 40.000 bruggen worden geplaatst of vernieuwd. Dit is een enorme uitdaging, die om een aantal redenen lastig te realiseren is. Vanuit BouwLab R&DO is een concept ‘Circulaire Brug’ ontwikkeld waar Neolithic ook deel van uitmaakt. Met dit concept kan je een brug helemaal op maat samenstellen. Binnen het consortium wordt samengewerkt met onder andere een architect, softwarebedrijf en een industrieel ontwerper. “We zijn met elkaar een parametrische brug aan het ontwikkelen die volledig uit houten componenten bestaat en die je ook uit elkaar kan halen. De brug wordt als mock-up model binnen een paar weken op het terrein bij BouwLab R&DO opgebouwd. Dit is een schoolvoorbeeld van modulair bouwen,” aldus Aerts.
Noodzaak om te veranderen
“De woningnood met als gevolg een sociale kloof en de behoefte om circulair en energie-neutraal te bouwen, maken het noodzakelijk om te veranderen.” Zowel Buren als Aerts ziet dat de opschaling in de bouwsector nabij is. De groep enthousiaste mensen die het in de praktijk wil toepassen, groeit met de dag, evenals het inzicht bij alle betrokken partijen. Buren geeft tot slot aan dat hij in de loop van de tijd zijn verwachtingen ook heeft moeten bijstellen. “Chris kwam met zijn ‘groene’ perspectief binnen en ik werd met mijn bijna 30 jaar ervaring geïnspireerd met inzichten die de noodzakelijke verandering wel degelijk mogelijk maken.”